Sunday 30 June 2013

'सामान्यातले असामान्य'

           काही दिवसांपूर्वी गावात प्रदर्शन भरल होत, आता अस प्रदर्शन भरल आहे म्हंटल्यावर माझ्यासाठी हि  पर्वणीच असते. ( आईच्या मागे लागून हवे तितके पुस्तक विकत घेता येतात.) या पुस्तकांमध्ये सुधा मुर्तींच एक नावाजलेल पुस्तक पण घेतल. ''सामान्यातले असामान्य''………         
         'सामान्यातले असामान्य' हा सुधा मूर्तींचा एक कथा-संग्रह. उमा कुलकर्णी यांनी या कथा-संग्रहाचा अनुवाद केला आहे. उत्तर कर्नाटकच्या संस्कृतीशी त्या पुरेपूर परिचित असल्यामुळे या कथासंग्रहातील अर्क मराठी वाचकांपर्यंत पोचवण त्यांना सहज शक्य झाल आहे.
            मला असलेली  वाचनाची गोडी बघून आणि मी करत असलेला पुस्तकांचा संग्रह बघून माझ्या आईने हे पुस्तक मला माझ्या संग्रहात भर म्हणून वाढदिवसाला भेट म्हणून दिल.
उत्तर कर्नाटकाची संस्कृती आणि वेगळा असा थाट , या प्रदेशाच स्वतःच अस असलेल वेगळ वैशिष्ट्य , त्या संधर्भातील काही व्यक्तींविषयी काही कथा या कथा-संग्रहात आहेत. या कथांबद्दल सुधा मूर्ती सांगतात की "आमच्या गावात माणसं आत एक आणि बाहेर एक असा विचारच करत नाही,वरवर ओबड-धोबड वाटल तरी आमच हे उत्तर कर्नाटक मृदुपणा आणि भावनाशिलतेमध्ये परिपूर्ण आहे ." आणि हे पुस्तक वाचल्यावर आपल्या लक्षात येत कि सुधा मुर्ती अगदी खरं सांगत आहेत.
             या पुस्तकामध्ये वर्णन केलेल्या व्यक्ती वरवर बघता अत्यंत सामान्य आहेत. तरीही त्यांच्यामध्ये असामान्य गुण आहेत.या सर्व व्यक्ती मध्यम-निम्नमाध्याम आर्थिक परिस्थितीतल्या असल्यामुळे उत्तर कर्नाटकातील सर्वसामान्य जीवनाचा प्रत्यय आपल्याला हे पुस्तक वाचल्यावर येतो.
             या पुस्तकाच्या पहिल्याच कथेत आपल्याला भेटतो 'बंडल बिंदाप्पा' दिसायला देखणा असा हा बिंदाप्पा तरुणपणी सिनेमात नट होता अस कोणी सांगितलं, तर नाही म्हणायचं करांच नाही!! सुधा मूर्तींच्या आजीने त्याच्या विषयी केलेली डेफिनेशन विचित्र आहे, ' बिंदाप्पा , एकाच चार करणारा माणूस! दोनशेच चारशे करणारा.' बंडल बिंदाप्पा हा प्रत्येक गोष्ट फुगवून सांगणारा , तोंडातून कधीही नकारात्मक बोलन न निघणारा. पण याच बिंदाप्पाला उत्तर कर्नाटकच्या इतिहासाविषयी खूप आदर आहे. असा हा बिंदाप्पा.
               पुढे ' असूया-तीच नाव अनसक्का ' हिची कथा आली आहे. अनसक्का म्हणजे गावातला ऑल इंडिया रेदिओ .या अनसक्काच्या तोंडातून कधीच कोणासाठी चांगले शब्द निघाले नाहीत. गावातल्या कुठल्या शुभ-अशुभ कार्यात तिच्या आवाजावरून तिचे अस्तित्व नजरेत येते.पण अशा या अनसक्काचा नवरा मात्र तिच्या एकदम विरुध्द आहे. शांत स्वभावाचा, मृदू , आणि अजिबात धैर्य नसलेला. मनात घर करणारी हि गोष्ट
              पुढची गोष्ट येते ती ' नलिनीची ' ' डब्बावाली नलिनीची' जीला कामाच्या व्यापामुळे घरी स्वयंपाक करायला वेळ नाही.त्यामुळे तिच्यासाठी गावातल्या कुठल्याही घरातून डब्बा यायचा. गावातल्या एखाद्या कार्यक्रमाला नलिनी जरी गेली नाही तरी तिचा डब्बा ती पाठवून द्यायची. पण तिच्या अशा वागण्याचा गावातल्या लोकांना कधी राग नाही आला.याच दाब्ब्यामुळे पुढे नलिनीचे लग्न कसे जमले,या गोष्टीचे वर्णन छान केले आहे.
              अशाच अनेक चांगल्या कथा या पुस्तकात आल्या आहेत. ' अपशकुनी सरसाक्का ', ' कंडक्टर भीमण्णा', ' विजोड', ' चतुर चामन्ना', 'स्वार्थी सावित्री', ' संधिसाधू सीमा', आणि बर्याच अजून कथा. या सर्वच कथा आपल्याला खिळवून ठेवणाऱ्या आहेत. प्रत्येक कथा वाचताना या सर्व व्यक्ती आपल्या समोर जिवंत उभ्या राहतात. सुधा मूर्तींना या सर्व व्यक्तीसोबत जे अनुभव आले ते वाचताना मन भरून जाते.

No comments:

Post a Comment